Қаһар Бинахметов 
Wired журналы Қытайдың Geedge Networks компаниясына қатысты ауқымды ішкі құжаттарға қол жеткізген, деп жазады ZontNews.kz.
2018 жылы құрылған компания ресми түрде өзін киберқауіпсіздік пен желіні қадағалау саласында жұмыс істейтінін мәлімдеген. Алайда жария болған құжаттар оның шешімдері іс жүзінде интернет-цензура мен бақылауға, Қытайдағы «Ұлы брандмауэр» үлгісімен, пайдаланылатынын көрсеткен.
«Ұлы қытайлық брандмауэр» – Қытайдағы интернетті қадағалау мен шектеудің ауқымды жүйесінің бейресми атауы. Ол заңдарды, техникалық құралдарды және белгілі бір сайттарға қолжетімділікті шектейтін әрі ел ішіндегі онлайн-белсенділікті бақылайтын тәжірибелерді біріктіреді.
Geedge-тің негізгі өнімі – Tiangou Secure Gateway (TSG) желілік шлюзі. Ол ондаған миллион қосылымды өңдеп, VPN қолдануды анықтап, сайттарды бұғаттай алады, сондай-ақ деректерді терең талдау (DPI) мен машиналық оқыту технологиялары арқылы пайдаланушылар туралы ақпарат жинайды.
Бұл жүйе «күдікті» азаматтардың әрекетін бақылап қана қоймай, сайттардың мазмұнын, электрондық поштаның тіркемелерін және тіпті құпиясөздерді де ұстап қала алады.
Құжаттарда көрсетілгендей, компанияның клиенттері қатарында Қазақстан, Эфиопия, Мьянма үкіметтері және аты аталмаған тағы бір мемлекет бар. Ал бос жұмыс орындары компания қызметкерлерінің Малайзия, Бахрейн, Алжир және Үндістанға іссапарға жіберілуі мүмкін екенін аңғартады.
Басылымның дерегінше, Geedge мұндай технологияларды тек шетелге жеткізіп қана қоймай, Қытайдың өз ішінде де қолданады – әлеуметтік байланыстарды талдау, орналасқан жерді бақылау және осал сайттар арқылы зиянды бағдарламаларды тарату үшін.
Бұған дейін хабарланғандай, 2025 жылдың басынан бері Қазақстанда жеке деректердің 40-тан астам ірі ағып кетуі тіркелген. Негізгі себеп – қызметкерлердің клиенттер туралы ақпаратты сыйақы үшін сату фактілері.